De “Wet Bevordering integrititeitsbeoordelingen door het openbaar bestuur”, kortweg Wet Bibob is bedoeld om te voorkomen dat de overheid onbedoeld criminele activiteiten faciliteert.
De gemeente heeft met de wet een extra mogelijkheid om bedrijven en personen met wie zij zaken doet te controleren om zo te voorkomen dat beslissingen van de gemeente (vergunningen, opdrachten) worden gebruikt voor criminele doeleinden.
Bij de invoering van de Wet Bibob in 2003 is in 2004 voor Nijkerk al een beleidsregel vastgesteld. Na een evaluatie van de Wet Bibob is de wet in 2013 gewijzigd en is het toepassingsbereik uitgebreid. Gemeenten zijn niet verplicht om de wet toe te passen. Om gebruik te kunnen maken van de mogelijkheden die de Wet Bibob biedt, moet lokaal beleid worden geformuleerd. Door de veranderde omstandigheden én de gewijzigde wet was de ‘oude’ Nijkerkse beleidsregel niet meer passend.
Er is daarom een nieuwe beleidsregel vastgesteld; “Beleidsregel Bibob Nijkerk 2016”. Hierin is o.a. vastgelegd bij welke aanvragen en welke vergunningen de BIBOB altijd wordt ingezet en in welke gevallen die hier niet binnen vallen dit alsnog kan worden ingezet. Ook kan er op deze manier gerichter om informatie gevraagd worden waardoor de belasting voor de aanvrager beperkt blijft.
Vraagt iemand bijvoorbeeld een drank- en horecavergunning of exploitatievergunning horecabedrijf aan? Dan hoort bij die aanvraag het invullen van een Bibob-vragenformulier. Daarmee beoordeelt de gemeente de integriteit van de onderneming of de bij de onderneming betrokken personen. Dit kan ook bij bijvoorbeeld een ‘omgevingsvergunning bouwen’ waarbij de bouwsom boven een bepaald bedrag ligt of bij een ‘omgevingsvergunning milieu’.
Het openbaar bestuur heeft een belangrijke rol bij de preventie en bestrijding van criminaliteit naast en in aanvulling op politie en justitie. Samen met politie en justitie is het openbaar bestuur verantwoordelijk voor het stellen en handhaven van waarden en normen. Bij het stellen van regels loopt het bestuur soms op tegen al dan niet georganiseerde criminaliteit. Door het verlenen van vergunningen, ontheffingen etc. kan het openbaar bestuur onbedoeld criminele activiteiten als het witwassen van zwart geld faciliteren.
Ook kan onbedoeld een opdracht worden gegund aan een bedrijf van personen met criminele antecedenten. Met de Wet Bibob heeft het openbaar bestuur en dus ook de gemeente een instrument in handen om zich te beschermen tegen dit risico. Criminele organisaties zijn in sommige gevallen afhankelijk van bestuurlijke beslissingen om hun criminele activiteiten te kunnen uitvoeren. Dat de gemeente dit tegengaat is dus van groot belang.
