Gedeputeerde Staten (GS) van de provincie Utrecht keurde dinsdag 15 oktober het dijkverbeterplan voor de Zuidelijke Randmeren en Eem goed. Eerder deed GS van Gelderland dat al voor het Nijkerkse deel van de dijkverbetering door Waterschap Vallei en Veluwe. “Een belangrijk moment en een blijk van erkenning voor de zorgvuldige wijze waarop het waterschap de afgelopen zes jaren heeft geopereerd”, aldus heemraad (dagelijks bestuurslid) Dick Veldhuizen van het waterschap.
“Bij de dijkverbetering zijn veel partijen en particulieren betrokken. Hun belangen hebben we steeds meegenomen en afgewogen tegen het belang van veiliger dijken. Uit de goedkeuring van de provincies blijkt dat we dit goed hebben gedaan”.
De dijkverbetering langs de Eem en de Zuidelijke Randmeren begint dit najaar. “Tijdens de uitvoering gaan we op de ingeslagen weg verder: samen met omwonenden en overheden werken aan een veilige dijk waar het prettig wonen is, met extra waarde voor natuur en recreatie in het gebied”, aldus Veldhuizen. Bulldozers en graafmachines komen er op dat moment echter nog niet aan te pas. Het daadwerkelijke ophogen en verbreden van de dijken vindt voornamelijk plaats in de periode juli-oktober, met soms de mogelijkheid om al in april te beginnen. Graafwerkzaamheden en ophogingen verzwakken namelijk de dijk en mogen niet plaatsvinden in de wintermaanden, als de kans op storm en een hoge waterstand het grootst is. ,,De dijken moeten dan intact zijn om die weersomstandigheden te kunnen weerstaan”, aldus Dick Veldhuizen, die tevens plaatsvervangend dijkgraaf is van het waterschap.
Extra controle in de winter
Toch zal in die zogenoemde risicoperiode wel het een en ander gebeuren. “Grootschalig grondverzet kan niet, maar er zijn werkzaamheden die we ook in de winterperioden kunnen uitvoeren. Zoals het kappen van bomen, het verleggen van kabels en leidingen, het verwijderen van hekken en het dempen van sloten. Ook kan, als een dijktraject is opgeleverd, in de winterperiode bijvoorbeeld een fundering op de dijk worden aangebracht voor een nieuw fietspad.” Als er bij die werkzaamheden schade aan de dijk ontstaat die de veiligheid ondermijnt, neemt het waterschap maatregelen. Veldhuizen: ,,Dan spreken we met de aannemer af dat hij een zeil over de beschadigde grasmat legt, om uitspoeling van zand te voorkomen. En als er bijvoorbeeld sleuven worden gegraven, zorgen we ervoor dat die sleuven niet langer dan een dag open blijven liggen. Verder is een controleur van het waterschap altijd bereikbaar om er op toe te zien dat na een dag werk alles weer netjes wordt afgedekt.”
Natura-2000 gebied
De periode waarin aan de dijk kan worden gewerkt, wordt ook beperkt door regels in de Flora- en Faunawet en de Natuurbeschermingswet en de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Die beperking is het sterkst bij de Arkemheense Zeedijk. Veldhuizen: ,,Daar kunnen we feitelijk maar drie maanden per jaar werken, van half juli tot half oktober. Op andere plekken geldt dat niet, daar kunnen we onder voorwaarden al wel in het voorjaar beginnen.” De Arkemheemse Zeedijk ligt tegen een zogenoemd Natura-2000 gebied, een plek waar flora en fauna een hoge bescherming genieten. Daar overwinteren ondermeer de smient en de kleine zwaan. Die strijken er vanaf half oktober neer en vertrekken in het vroege voorjaar weer. Na het begin van de vogeltrek, volgt het broedseizoen dat tot 15 juli duurt en waarin ook niet gewerkt mag worden. Volgens Veldhuizen geldt de beperking van het broedseizoen in principe voor alle dijktrajecten. ,,Maar er zijn plekken waar we maatregelen kunnen nemen, zodat we toch in het voorjaar kunnen werken. We zorgen er bijvoorbeeld voor dat vogels niet nabij de dijk gaan nestelen en broeden.”
