De hersenziekte dementie staat in de belangstelling. Dat is ook hard nodig.
Nederland telt momenteel 270.000 mensen met een vorm van dementie en dit aantal groeit snel. Alzheimer Nederland voert een landelijke campagne “Samen dementievriendelijk” met als doel om binnen vijf jaar één miljoen mensen bewust te maken van de impact van dementie. Ook de gemeente Nijkerk streeft er naar om dementievriendelijk te zijn. Aan de hand van persoonlijke verhalen van mensen die dementie van nabij hebben meegemaakt, krijgt u een beetje meer kennis en hopelijk ook meer begrip en bereidheid de helpende hand te bieden aan mensen die dat nodig hebben. Het valt niet mee om met de ontluisterende waarheid naar buiten te treden. Een moedige, taboedoorbrekende stap van alle vertellers. Marina Lanting opende de reeks verhalen. Hier het verhaal van Adri Wagensveld.
Adri en Mela Wagensveld zijn eigenaar van Hubo Hoevelaken. De vader van Adri overleed acht jaar geleden aan dementie. Hij was toen 81 jaar. Adri vertelt: “In zijn werkzame leven was mijn vader militair en zelfstandig ondernemer. Hij was een sterke, evenwichtige man. Op een gegeven moment viel het ons op dat hij zich vreemd gedroeg. Hij zei rare dingen, begon te schelden. Mijn moeder, broer en ik waren compleet overrompeld door zijn veranderde gedrag. We hebben een goede onderlinge familieband. Maar die band kreeg wel een knak toen mijn vader ons ging beschuldigen van dingen die wij echt niet hadden gedaan. Mijn vader maakte geen onderscheid wie hij tegen zich in het harnas joeg. Familie, vrienden, kennissen … het maakte niet uit. Zijn uitspraken hebben ons soms echt gekwetst.”
“Dagelijkse handelingen gingen hem steeds moeilijker af. Mijn vader kookte altijd voor mijn moeder en zichzelf. Het gebeurde steeds vaker dat het eten aanbrandde. Maar dat ontkende hij dan. Hij was altijd al een beetje eigenwijs, maar dat werd steeds erger. Mijn moeder werd op een nacht om 3.00 uur wakker omdat mijn vader aan het stofzuigen was. Zij snapte niets van zijn gedrag, kon er niet mee omgaan en keerde zich langzaam van hem af. Op het moment dat we ons realiseerden dat er sprake was van dementie, was hij al ver heen. We hebben het moeilijk gehad om de situatie te accepteren. We hebben moeten leren om hem niet meer te corrigeren, maar om mee te praten. Dat heeft wel wat rust gebracht.”
“Mijn vader werd opgenomen in verschillende verzorgingstehuizen. Vooral in Apeldoorn werden de mensen vreselijk aan hun lot overgelaten. Uiteindelijk kon mijn vader terecht in psychogeriatrisch zorgcentrum Lisidunahof in Leusden. Ik heb hem opgehaald uit Apeldoorn en naar Leusden gebracht. Ik koos daarbij een andere route zodat we niet langs zijn huis zouden rijden. Ik wilde hem niet van streek maken. Toen we ter hoogte van de afslag Barneveld reden, zei mijn vader: ‘Hé, je moet hier linksaf hoor’. Dat wist hij dan nog wel.”
In Lisidunahof zeiden ze dat mijn vader het niet zou merken als we hem een keer niet konden bezoeken. Het gekke was dat hij een vriend die hij al twee jaar niet had gezien, onmiddellijk herkende. Veel later heb ik gehoord dat wat je als mens het laatste leert, je het eerste kwijt raakt bij deze hersenziekte.” Recente gebeurtenissen worden vergeten, maar gebeurtenissen van vroeger blijven nog lang hangen. Bij baby’s en kinderen spelen emotionele gevoelens een grote rol. Bij volwassenen overheerst de ratio. Iemand met dementie verliest zijn verstandelijke vaardigheden; de emotie krijgt weer de overhand. Dat zorgt ervoor dat de betrokkene geen remmingen meer heeft en gaat schelden, rare dingen doen, handtastelijk worden.
Wagensveld gaat verder: “Bij mijn vader is het ziekteproces heel snel gegaan. Hij heeft enkele maanden in het ziekenhuis gelegen. Soms moest hij worden vastgebonden omdat het infuus eruit dreigde te schieten. Tien dagen nadat ik hem naar Lisidunahof had gebracht, is hij overleden. Ik had nooit gedacht dat het in zo’n korte periode zou gebeuren. Je hoort dat sommige mensen jaren leven met dementie. Die tijd hebben wij niet gekregen.”
Informatie over dementie verstrekt Sigma Nijkerk, 033 – 2474830, [email protected]. De eerstvolgende bijeenkomst van het Alzheimer Café Nijkerk is op vijf september in het gebouw van Interakt Contour, Oranjelaan 79 in Nijkerk. Het programma start om 20.00 uur. De toegang is vrij.
bijdrage van Yvonne Krol
