Net als bij het onderwerp van de column van vorige week, waren er ook deze week op social media kokendhete discussies.
College naar huis
Het begon allemaal maandagavond, tijdens de raadsvergadering waarbij de koopzondag besproken werd. Nijkerk is een gemeente waarbij dat al jaren met succes wordt tegengehouden door de christelijke partijen, maar: tijden veranderen zeggen ze weleens. Ondanks een coalitieakkoord waarbij was afgesproken dat de optie ‘koopzondag’ tot aan 2018 niet meer ter discussie zou komen, werd de mogelijkheid toch ter tafel gebracht en, voor velen wellicht onverwacht, leidde dat tot een breuk in de coalitie.
Het college van burgemeester en wethouders kon niet langer bogen op een meerderheid in de raad als het om dit punt gaat: VVD en de lokale partijen willen dat ondernemers in Nijkerk gelijke kansen krijgen in de concurrentiestrijd met omringende gemeentes, en dus moeten ze de mogelijkheid krijgen op zondag hun winkeldeuren te openen.
Felle discussies met de Bijbel in de hand
‘Het lijkt Den Haag wel, hier in het Niekarkse’, dacht ik dinsdagochtend – the day after– toen ik het nieuws las. Maar ook dacht ik: dit is democratie zoals ze bedoeld is.
Even later gingen mijn haren echter alsnog overeind, en wel van de verhitte discussies die zich op social media ontsponnen. Diverse mensen die voor de koopzondag waren – dat wil zeggen: die vonden dat ondernemers daar hun eigen beslissing in moeten kunnen nemen – werden in felle bewoordingen aangevallen. Steeds was daar één naam (die ik hier niet zal noemen) die voorstanders onderuit probeerde te halen met de Bijbel in zijn hand. Zijn argument: dat we blijkbaar geen respect meer hebben voor de woorden die in het heilige boek staan want zondag is een rustdag. Zo staat het immers al duizenden jaren geschreven.
Ik heb wel respect
Meneer met de naam die ik hier niet zal noemen: ik heb respect voor iedereen die een geloof aanhangt, en als iemand ervoor kiest om naar de kerk te gaan en zich aan de zondagsrust te houden: vooral doen. Dat gaat mij niet aan, iedereen mag daarin zijn eigen keuzes maken.
Maar om nu te doen alsof het einde nabij is omdat ‘NIJKERK of all places’ een koopzondag krijgt, dat gaat me te ver. Het is hypocriet en gaat voorbij aan een heel groot deel van de Nijkerkse bevolking die ervoor kiest om zijn of haar zondag op een andere manier te spenderen dan binnen het kerkelijke.
Mailbox op zondag bijwerken doet iedereen
Het fenomeen ‘koopzondag’ bestaat al lang, het lijntje tot waar die kwam stond alleen nog ergens op de grens tussen Vathorst en Nijkerk. Vele inwoners van Nijkerk gingen die koopzondaggrens al over om hun zuurverdiende euro’s in een naburige gemeente te spenderen, en ik durf er geld op in te zetten dat dat ook weleens mensen waren van kerken in Nijkerk.
Werken op zondag is ook al van alle tijden. Als je huis op zondag in brand vliegt wil je toch graag dat de brandweer gewoon komt, of de ambulance als je van de trap gekukeld bent. En uit ervaring weet ik dat ook heel veel christelijke mensen best wel eens op zondag hun mailbox bijwerken omdat ze daar door de week niet aan toe zijn gekomen (en dan bedoel ik niet de privé-mailbox maar die van het werk). De 24-uurs economie sijpelt langzaam aan overal binnen, dat is niet tegen te houden.
Toen de Bijbel werd geschreven, hadden we nog geen internet en kon men niet online winkelen. Het internet met zijn oneindige mogelijkheden heeft het koopgedrag van mensen op veel manieren veranderd: als je door de week weinig tijd hebt, en je moet op zaterdag met twee van je kinderen naar een sportwedstrijd, dan shop je online even je spulletjes bij elkaar. Maar wat nou als je ook op zondag nog even de stad in kan, en er zijn leuke winkels open, en de terrasjes nodigen je uit om een lekker drankje te komen doen – want je hebt toch weekend? Heerlijk nietwaar? Dan ga je nog even. En komen die euro’s toch weer bij de lokale ondernemers terecht.
Ondernemen of de Bijbel
Er wordt zoveel reclame gemaakt voor lokaal kopen, er zijn apps voor ontwikkeld, er is een hele commissie die zich druk maakt over hoe het nu verder moet met de binnenstad, het dak ging eraf toen er nieuwe parkeerautomaten kwamen, maar o wee als we aan de koopzondag gaan denken: dan heeft een boek dat meer dan tweeduizend jaar oud is – met alle respect – ineens het laatste woord?
Grens verleggen
Er is een leuke spreuk van Omdenken: ‘Ja maar, wat als alles lukt?’. Pas die eens toe op deze situatie: ‘Ja maar, wat als het nou helemaal zo erg niet is?’
Het enige dat er zou gebeuren, is dat de grens waar je op zondag nog de mogelijkheid hebt om te winkelen niet meer buiten Nijkerk ligt. Iemand die niet wil shoppen op zondag, hoeft dat niet te doen. Net zoals nu. Winkels die niet open willen omdat het overgrote deel van hun clientèle dat niet zou waarderen, hoeven dat niet te doen, net zoals nu.
Als we dan kunnen zorgen dat iemand die vanuit geloofsovertuiging niet wil werken op zondag, niet gedwongen mag worden om dat te doen, dan blijft over dat degene die wèl wil shoppen, dat eindelijk ook gewoon in zijn eigen stad kan doen, en dat winkels die omzet mislopen vanwege die verhipte koopzondaggrens, die omzet nu gelukkig weer binnen kunnen halen – en dat hebben ze hard nodig in deze toch al moeilijke tijden.
U uw zondagsrust, meneer met de naam die ik niet zal noemen, en de ander zijn koopzondag. Dat was in feite al zo, alleen nu zou de grens tot aan uw huis (of kerk) komen te liggen in plaats van langs de Nijkerkse gemeentegrens.
We hebben tenslotte al eeuwenlang een scheiding van kerk en staat in Nederland, èn democratie. Laten we dat principe hoog houden!
Over Merit Roodbeen
Merit Roodbeen is opgegroeid met en tussen de boeken. Na haar studie Nieuwgriekse Taal- en Letterkunde heeft ze jarenlang gewerkt bij boekhandel Roodbeen, waar ze ook eigenaar van is geweest. Inmiddels heeft ze de overstap gemaakt naar de uitgeverij, en heeft ze haar eigen uitgeverij Nabij Producties. Ze woont sinds 1994 in Nijkerk met haar man Robert, met wie ze drie kinderen heeft.
LAAKBAAR
Vier columnisten midden in het werkgebied van nijkerk.nieuws.nl ontmoeten Nijkerk, Nijkerkerveen en Hoevelaken. Elke week een nieuwe column waarin je kunt lezen wat Marcelle Warringa, Merit Roodbeen, Monique van Rooyen – Staal en Wendy Traa bezig houdt.
Elke maandag een nieuwe column online.