In de strijd tegen criminelen, die steeds zwaardere explosieven inzetten om geldautomaten te beroven, treffen banken, Geldmaat, overheden en politie nieuwe maatregelen.
De NVB, Betaalvereniging Nederland, Geldmaat en de banken hebben besloten om met onmiddellijke ingang tijdelijk alle geldautomaten ’s nachts (tussen 23.00 en 07.00 uur) buiten werking te stellen.
Bovendien gaan ze automaten met een verhoogd risico voor omwonenden zoveel mogelijk naar veiliger locaties verplaatsen. Dat gebeurt met bijzondere aandacht voor een goede bereikbaarheid en beschikbaarheid van contant geld.
Ondermijning
Banken, Geldmaat, De Nederlandsche Bank en de politie doen verder versneld onderzoek naar een nieuwe effectieve maatregel om bankbiljetten bij een plofkraak onbruikbaar te maken, zodat er voor criminelen geen buit meer is. Doel is deze maatregel zo snel mogelijk toe te passen.
“Plofkraken ondermijnen onze samenleving,” zegt Chris Buijink, voorzitter van De Nederlandse Vereniging van Banken. “We kunnen er niet in berusten dat er elke paar dagen een explosief af gaat in ons land, niet zelden in de buurt van woningen. Ik ben daarom blij dat we vandaag met de ministers Grapperhaus en Hoekstra en alle betrokken publieke en private instellingen een front vormen tegen deze ontwrichtende vorm van criminaliteit.”
Daartoe wordt de opsporing onverminderd voortgezet en wordt de publiek-private samenwerking tussen banken, Geldmaat, politie en justitie geïntensiveerd. De bestaande taskforce Overvallen monitort het geheel.
Nachtelijke sluiting van geldautomaten
Alle geldautomaten van banken en van Geldmaat die buiten staan, worden voorlopig tussen elf uur ’s avonds en zeven uur ‘s ochtends uitgeschakeld. De beveiligingsvoorzieningen in geldautomaten blijven onverminderd ingeschakeld. Deze maatregel gaat in vanaf maandagavond 16 december om elf uur.
Afstorten van losse bankbiljetten, wat bij sommige automaten kan, is ’s nachts niet meer mogelijk. De openingstijden van kluizen waar zogeheten ‘sealbags’ door zakelijke bankklanten afgestort kunnen worden, blijven ongewijzigd.
De nachtsluiting heeft beperkte gevolgen voor de goede bereikbaarheid en beschikbaarheid van contant geld. Minder dan 2 procent van alle geldopnamen bij automaten die buiten staan, gebeuren ’s nachts. Hoewel dit voor sommigen hinderlijk kan zijn, staat de veiligheid voorop. Iedereen kan bij de betrokken geldautomaten nog steeds alle dagen van de week overdag en ’s avonds tot elf uur geld opnemen of storten.
Verplaatsen van geldautomaten
Plofkraken leveren naast enorme schade aan de directe omgeving veiligheidsrisico’s voor omwonenden op. Daarom zullen banken en Geldmaat in goed overleg met onder andere gemeenten, politie, winkeliers, gebouwbeheerders en bewoners sommige geldautomaten naar veiligere locaties verplaatsen. Het gaat vooral om automaten in de onmiddellijke omgeving van woningen.
Sommige automaten met een te groot risico zullen definitief worden weggehaald, op voorwaarde dat de bereikbaarheid en beschikbaarheid van contant geld daardoor niet in het gedrang komt.
Opsporing gaat door
Dit jaar werden ruim 70 aanhoudingen als gevolg van plofkraken verricht. De opsporing van deze criminaliteit wordt landelijk centraal gecoördineerd en uitgevoerd door speciale plofkraakteams die snel ter plaatse kunnen zijn. Deze teams werken ook internationaal samen om dadergroepen op te sporen en voor de rechter te brengen. Politie en Openbaar Ministerie kunnen met deze aanpak de “heterdaadkracht” verhogen. De banken en Geldmaat voorzien hen van alle informatie die hierbij nodig is.
Bankbiljetten permanent onbruikbaar
Criminelen willen bankbiljetten buitmaken. Daarom moet de kans op buit zo klein mogelijk worden gemaakt. De banken, Geldmaat, DNB en de politie laten daarom onderzoeken hoe bankbiljetten bij een plofkraak geheel onbruikbaar gemaakt kunnen worden, zodat er geen buit meer is. Zodra zo’n maatregel is gevonden, is het de bedoeling die zo snel mogelijk in geldautomaten te installeren.
