Kasteel De Vanenburg was WO2-werkkamp voor Joden en ‘asociale debielen’

Foto:

Kasteel De Vanenburg in Putten was tijdens de oorlog een werkkamp voor Joodse Nederlanders en na hun deportatie ook voor ‘asociale debielen’.

Dit laatste, onbekende stuk geschiedenis van het landgoed komt naar voren in de achtste aflevering van de podcast-serie Oorlog op de Veluwe. De ‘asociale debielen’ die vanaf 1944 op De Vanenburg verbleven, overleefden de oorlog doordat hun gegevens tijdig door een verzetsdaad werden vernietigd. Van de Joodse mannen overleefde er slechts één de Holocaust. Aflevering 8 van de podcast-serie wordt daarom gelanceerd op woensdag 27 januari, Holocaust Memorial Day 2021.

De enige overlevende van het Joodse werkkamp De Vanenburg was David Brandon. Over het leven in het werkkamp schreef hij brieven aan zijn vrouw. Daaruit wordt voorgelezen in de podcast. Alle ongeveer 125 Joodse mannen werden op 2 oktober 1942 vanuit werkkamp De Vanenburg gedeporteerd vanaf het station in Putten naar Kamp Westerbork. Brandon ontsnapte uit dat laatste kamp. Al zijn kampgenoten uit De Vanenburg werden vermoord in vernietigingskampen.

Bijna twee jaar na ontruiming van het Joodse werkkamp, brachten de Duitser ‘asociale debielen’ naar De Vanenburg. Het doel was om ook hen naar vernietigingskampen in Duitsland te transporteren. Tegenwoordig worden zij mensen met een licht verstandelijke beperking genoemd. De term ‘debiel’ was nog tot ver na de Tweede Wereldoorlog een vakterm in de gezondheidszorg zonder de negatieve betekenis die het woord tegenwoordig heeft. Historicus dr. Luc Brants vertelt in de podcast over deze onbekende periode van De Vanenburg.

In de podcastserie ‘Oorlog op de Veluwe’ staan persoonlijke verhalen tijdens de Tweede Wereldoorlog centraal uit de gemeenten Barneveld, Ede, Ermelo, Nijkerk en Putten. De vijf Veluwse gemeenten financierden de serie samen met het Mondriaanfonds, het publieke stimuleringsfonds voor beeldende kunst en cultureel erfgoed. De afleveringen zijn tot nu toe al meer dan 1000 keer beluisterd.

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen