De havenkom is op zaterdag een bruisend middelpunt van activiteiten. 45 sleepboten liggen dan afgemeerd, waaronder de voormalige ‘Havendienst Nijkerk’, nu ‘Zeldzaamheid’ geheten, die van 1927 – 1932 eigendom was van de gemeente Nijkerk.
Het sleepbootje versleepte de plaatselijke baggermolen om de Arkervaart versneld op diepte te houden. De heer Clemens Cornielje, commissaris van de Koning in Gelderland, en burgemeester Gerard Renkema verrichten de opening van de 10e jubileumeditie van de Nijkerkse Sleepbootdagen op de 100-jarige sleepboot Magda uit Nijkerk.
Toen Evert van der Horst (mslb. Magda) de vraag kreeg of hij ‘een keer’ in Nijkerk een evenement wilde organiseren, kreeg hij daarbij hulp van Bernhard Neijmeijer (mslb. Fe-Ja uit Elburg) en de inmiddels overleden Bart Kamphuis (mslb. Elbe uit Hierden) die al ervaring hadden met het organiseren van een dergelijk evenement. De 1e editie van de sleepbootdagen heette ‘Lekko’. Circa 20 sleepboten bezochtten het evenement. Er was een shantykoor, een dixiebandje en er stond een oude motor te draaien. Het sloeg enorm aan, zowel bij de schippers als het publiek. Het bleef niet bij ‘een keer’. Hoewel er nooit sprake geweest is van een jaarlijks terugkerend evenement kon dit niet uitblijven.
Van der Horst pakte het evenement het daarop volgende jaar op en verzamelde familie en vrienden om zich heen die hem hierbij hielpen. Het evenement kreeg een andere naam namelijk ‘Nijkerkse Sleepbootdagen’. In de loop van de jaren nam het aantal sleepboten en het programma op de kade fors toe. Met een kleine organisatie van 12 personen en 3 vrijwilligers wordt een groot evenement neergezet. Niet in de laatste plaats te danken aan de sponsoren die hieraan hun medewerking verlenen.
Op donderdag 3- en vrijdag 4 september komen de sleepboten aan. Circa 45 historische sleepboten, sleepvletten en opduwers zijn in hun oude glorie te bewonderen. De organisatie is ieder jaar weer aangenaam verrast dat de animo voor de sleepbootdagen nog steeds hoog is. Ze zijn de schippers dan ook zeer erkentelijk voor hun aanwezigheid, het aanzien dat zij met hun varend erfgoed aan de haven geven en de band die is ontstaan. De sleepbootdagen zijn inmiddels uitgegroeid tot een toeristische trekpleister en trekken duizenden bezoekers uit het hele land.
De heer Clemens Cornielje, commissaris van de Koning in Gelderland, en burgemeester Gerard Renkema verrichten de opening op 5 september om 11.00 uur. Na hun toespraken laten ze de scheepshoorn loeien, waarna alle schippers hun hoorn ook laten horen. Vervolgens besteedt de organisatie feestelijke aandacht aan twee sleepboten van 100 jaar en ouder: sleepboot Magda (100 jaar) van Evert en Belinda van der Horst uit Nijkerk, en de sleepboot Titanic (109 jaar) van Geert en Betty Hendriksma uit Velsen-Noord.
De Magda is in 1915 gebouwd als stoomsleper bij Machinefabriek en Scheepswerf Piet Smit jr. in Rotterdam onder de naam ‘IJselhaven’ (merkwaardig genoeg met één s geschreven). De sleper voerde werkzaamheden uit in de havens. In 1935 werd de stoomsleper gehermotoriseerd. Tot 1960 is bekend wie de eigenaren van de boot zijn geweest, daarna niet meer. Sinds 1979 hebben Evert en Belinda van der Horst de boot in hun bezit.
De Titanic is in 1906 in Jutphaas gebouwd als ijzeren motorvisbun onder de naam Hein. In 1942 werd de boot omgebouwd tot sleepboot en verwisselde regelmatig van eigenaar en naam. In 1989 kochtten Geert en Betty Hendriksma de boot die in bruikleen is ondergebracht bij Stichting IJsbreker De Walvis.
Op 4 september treden het Zeemanskoor Nijkerks Welvaren en Chianti Koor Nijkerk op van 20.00 – 21.15 uur. De boten zijn ’s avonds sfeervol verlicht. Zaterdag 5 september is er een uitgebreidt programma van 11.00 – 17.00 uur. Er is een Havenmarkt en de Brandweer Gelderland Midden verzorgt demonstraties met een sloopauto waar bij het publiek, onder begeleiding, mee mag helpen en voor kinderen is er een springkussen en spuitspel. De Vaargroep Flevoland komt met een bassin met bestuurbare scheepsmodellen. Spelers van de Levende Historie Harderwijk bootsen een historische markt na, de Oldtimer Club Nijkerk is aanwezig, Dirk Boterenbrood en Herman Zonneveld laten hun Kromhoutmotoren draaien en John van Midden, smid bij smederijmuseum Hoefhamer in Elburg, gaat smeden.
Het Jeugd- en Jongerenwerk en Nijkerk Sportief en Gezond komen met een voetbalkooi, Japie de Clown maakt van ballonnen figuren en het Vakantie Spektakel Nijkerk gaat schminken. Er is reuring op het water met drakenboten, KiKano, zeeverkenners, De Zuidwal en rondvaartjes. Er zijn optredens van: kapel Nijkerks Stedelijk Fanfare Corps, Zeemanskoor Nijkerks Welvaren, Chianti Koor Nijkerk, Common Country Dancers en doedelzakspeler Arie Koppelaar. Kunstenaars Jos Schoonderbeek, Jaap Venema, Kees Hagen, Marian Monincx en Hennie de Vries – Goudsblom gaan schilderen en Bep Style houdt een fotoshoot voor modellen in fantasiekostuums. Drie lokale goede doelen promoten hun organisatie: Geef om Zwerfhonden, Glazen Huys Nijkerk en Een Wens Voor Je Medemens.
Op zondag 6 september vertrekken de meeste sleepboten om 9.00- en 10.30 uur vanaf de Arkervaartbrug. Maandag 7 september vertrekken de laatste sleepboten om 10.00 uur. De boten varen naar de Arkersluis om te schutten . Een mooie gelegenheid om het varend erfgoed in werking te zien.
bijdrage van Belinda van der Horst
