In deze tijd van zwarte pieten en witte wieven, ga ik me nu eens niet mengen in díe discussie. In deze column wil ik het hebben over iets wat me al heel lang dwars zit. Iets wat ik echt en oprecht Laakbaar vind.
Met buikpijn naar school
Uit eigen ervaring weet ik hoe het is als je kind zich niet thuis voelt op een school. Ik weet hoeveel pijn het doet als je je kind iedere dag met buikpijn naar school ziet gaan, als hij (of zij) elke middag thuis komt met nare verhalen en als je hem ’s avonds voor het slapen gaan steeds weer opnieuw moet zien op te peppen om klaar te zijn voor de volgende dag ellende.
Kinderen zijn fantastische wezens: ze verzinnen allerlei strategieën om te overleven in moeilijk situaties. Dat maakt het soms lastig om aan de buitenkant te zien wat er van binnen in ze omgaat. Maar ben je als ouders een beetje alert, dan kun je erachter komen wat er mis is. Goeie kans dat jij als ouder de énige bent die weet wat er mis is, want als het goed is voelt je kind zich bij jou veilig genoeg om het te vertellen. Tegenover leerkrachten of andere klasgenoten zal het kind vaak een pokerface opzetten: het wil zich immers niet kwetsbaar laten zien op de plek waar het zich niet veilig of verdrietig voelt. Dat geeft alleen maar aanleiding voor pestgedrag.
Gesprek met school
Als je er eenmaal achter bent wat eraan scheelt bij je kind, ga je als ouders met de school in gesprek. Eerst met de leerkracht, en zo nodig ook met de Intern Begeleider en de directie. Zulke gesprekken kunnen zich jarenlang voortslepen, want je doet er als ouders alles aan om de situatie te verbeteren. En als je nog meer kinderen op diezelfde school hebt die het super naar hun zin hebben, is de optie om je verdrietige kind naar een andere school te sturen, wel de laatste waar je op zit te wachten.
Scholen spelen onder één hoedje
Maar soms bereik je het punt dat je geen keus meer hebt: de situatie verbetert niet, ook al heb je het lang genoeg geprobeerd en heb je met school allerlei afspraken gemaakt.
Wat dan?
Dan ga je je als ouders oriënteren op die optie die je helemaal niet wilt: je kind overplaatsen naar een andere school. Je googelt eerst een tijdje, leest wat digitale schoolgidsen door, en dan besluit je dat je bij een of meerdere scholen eens wilt praten om de sfeer van die school te proeven.
Maar wat blijkt? Dat mag dus niet! Als je met een andere school wilt praten, moet je dat eerst vertellen op de ‘oude’ school. Terwijl je dat misschien wel helemaal niet wilt, het is slechts oriënterend ten slotte, je weet nog niet zeker of je die stap inderdaad wilt zetten. Maar vooral: je wilt ook niet meteen de boel op scherp zetten bij je oude school, want dat werkt heus niet bevorderend voor de sfeer van de gesprekken die je daar hebt, als ze weten dat je aan het rondkijken bent.
Wat is dat voor rare afspraak tussen de scholen onderling? We leven toch zeker in een vrij land, en waken op alle fronten over onze privacy? Maar als je informatie wilt van een andere school dan waar je kind nog op zit, dan mag dat niet zonder dat je oude school ervan af weet. Hoe krom is dat? En ter bescherming van wie is dat bedacht? Zeker niet ter bescherming van het kind of de ouders.
Tijdens schooljaar niet overstappen
Nog zoiets: stel nou dat de situatie dringend is, dat het je kind schaadt als je het nog langer op de oude school laat zitten, ook al is het midden in het schooljaar. Dan moet je dus ter plekke die stap, die je liever niet had willen nemen, toch nemen. En dan blijkt dat niet zomaar te mogen, want er is een soort onderlinge afspraak tussen de basisscholen, dat ze tijdens het schooljaar geen leerlingen van elkaar mogen overnemen binnen Nijkerk…
Nou ja zeg! Ik moet de eerste nog tegenkomen die mij kan uitleggen waar dat goed voor is. Alsof je als ouders je kind zonder gegronde redenen van school laat wisselen. Natuurlijk niet! Iedere ouder snapt dat het niet fijn is voor zijn kind om te moeten wennen aan een nieuwe klas, andere leermethodes en nieuwe leerkrachten. Zo’n besluit neem je pas als je geen uitweg meer ziet op je oude school en je kind eraan onderdoor dreigt te gaan. Dan wordt zo’n overstap een nieuwe kans.
En dan zet je die stap, en dan krijg je te horen dat dat eigenlijk niet kan, want dat doen ze niet binnen Nijkerk. Moet je dan je kind naar een school buiten Nijkerk sturen omdat de heren en mevrouwen directeuren van de basisscholen in Nijkerk ooit hebben afgesproken dat ze niet aan ‘landjepik’ doen? Wederom de vraag: in wiens belang is dat? Toch zeker niet in dat van het kind?
Poot stijf houden
Goddank kun je als ouders op je strepen staan, en als je je poot stijf houdt kun je je kind ook tijdens het schooljaar laten switchen. Maar het conflict dat je daardoor oploopt met je oude school (waar je soms nog andere kinderen op hebt zitten) is zo stressvol en vernietigend, dat het de vertrouwensband voor altijd beschadigt. En het allerergste: het kind waar het om gaat heeft met zijn voelsprieten allang het nodige opgepikt van de onwil om hem te laten gaan. Hoe beangstigend moet dat niet zijn?
In het belang van het kind?
Ik ben ervan overtuigd dat alle scholen in hun schoolgids aangeven dat ze het van het grootste belang vinden dat een kind veilig en met plezier naar school kan, dat ze het belang van het kind voorop stellen. Hebben ze dan niet in de gaten dat de praktijken zoals ik die hierboven schets, haaks staan op die bedoelingen? Kinderen tegen hun wil op je school houden terwijl ze zich er niet veilig voelen, is nooit in het belang van dat kind. Dat je het als school jammer vindt, snap ik, maar soms moet je gewoon erkennen dat je het niet goed genoeg hebt kunnen oplossen voor een kind, en dan moet je het laten gaan.
Een kind kan in Nederland vrijuit naar school. Dat er blijkbaar afspraken bestaan die van de school een soort gevangenis maken waar je niet zomaar weg mag, vind ik stuitend.
In mijn vriendenkring heb ik dit soort verhalen, van diverse gezinnen bij diverse scholen, iets te vaak gehoord. Wanneer gaan de scholen besluiten om aan deze praktijken een einde te maken?
Leerlingen en hun ouders zou je aan je school moeten binden door goed voor ze te zijn, niet door ze er gevangen te houden.
Over Merit Roodbeen
Merit Roodbeen (1972) is opgegroeid met en tussen de boeken. Na haar studie Nieuwgriekse Taal- en Letterkunde heeft ze jarenlang gewerkt bij boekhandel Roodbeen, waar ze ook eigenaar van is geweest. Inmiddels heeft ze de overstap gemaakt naar de uitgeverij, en heeft ze haar eigen uitgeverij Nabij Producties. Ze woont sinds 1994 in Nijkerk met haar man Robert, met wie ze drie kinderen heeft.
LAAKBAAR
Vier columnisten midden in het werkgebied van nijkerk.nieuws.nl ontmoeten Nijkerk, Nijkerkerveen en Hoevelaken. Elke week een nieuwe column waarin je kunt lezen wat Marcelle Warringa, Merit Roodbeen, Monique van Rooyen – Staal en Wendy Traa bezig houdt.
Elke maandag een nieuwe column online