Waterschap Vallei en Veluwe in 2025 energieneutraal

Dit heeft grote voordelen voor het milieu en leidt tot aanzienlijke kostenbesparingen. Daarvan profiteert de burger, die jaarlijks waterschapsheffingen betaalt. Om dit te bereiken zet het waterschap in op duurzame innovaties en onderzoekt het mogelijkheden om zon en wind als duurzame energiebronnen in te zetten. 

Dijkgraaf Tanja Klip-Martin: “Waar het in de wereld van nu en de komende decennia vooral om draait, zijn water, energie, voedsel en grondstoffen. Het werk van het waterschap heeft daar alles mee te maken. Het is onze maatschappelijke plicht zo zuinig mogelijk met energie om te gaan. We leven bovendien in een delta, hebben te maken met klimaatverandering en daarbij is Nederland een zeer dichtbevolkt land. We moeten dus altijd blijven investeren in ‘droge voeten’ en de beschikbaarheid van zoet water. De enorme kosten daarvoor kun je in de hand houden door slimmer en zuiniger om te gaan met energie en geld te verdienen met het winnen van energie en grondstoffen uit ons afvalwater.”

Het besef dat fossiele brandstoffen in de toekomst opraken, noopt ook het waterschap tot een voortdurende zoektocht naar duurzame energiebronnen. Al enkele jaren werkt Waterschap Vallei en Veluwe daarom intensief aan duurzame innovatie bij het zuiveren van rioolwater, een van de belangrijke taken van het waterschap. Volgens de dijkgraaf heeft het waterschap de afgelopen jaren al grote stappen gemaakt. Veel elektriciteit, zo’n 65 procent van wat het waterschap verbruikt, wordt nu al opgewekt op de eigen rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi’s). Met de te bouwen energiefabrieken in Apeldoorn en Amersfoort stijgt dat percentage naar 80 procent. 

Volgens Tanja Klip zijn waterschappen bij uitstek geschikt om energieneutraal te werken “Wij hebben zelf alle zuiverings- en vergistingsinstallaties in huis en kunnen dus heel direct spijkers met koppen slaan, als het gaat om innovatie en ontwikkeling van duurzame initiatieven.”

Het waterschap ontwikkelt onder meer twee ‘energiefabrieken’ in Amersfoort en Apeldoorn die in 2015 en 2016 in bedrijf komen. In die energiefabrieken wordt afvalwater duurzaam behandeld. Uit het slib dat bij het zuiveringsproces overblijft, wordt via vergisting biogas geproduceerd. Dit gas wordt omgezet in warmte en elektriciteit. Ook het slib uit andere rwzi’s wordt naar deze energiefabrieken vervoerd. Voor het transport daarvan kan zelf geproduceerd biogas worden gebruikt. De nog te bouwen bio-energiecentrale naast de rwzi in Harderwijk gaat straks biogas produceren uit mest. 

Een andere innovatie is de Nereda-installatie in Epe. Hier wordt afvalwater gezuiverd met een korrelachtig slib in een compacte installatie, die minder energie verbruikt. 

Ook wordt fosfaat teruggewonnen, een natuurlijke, maar steeds schaarser wordende grondstof. In de toekomst verwacht het waterschap nog meer waardevolle grondstoffen uit het afvalwater te kunnen halen, zoals vezels en polymeren (waarmee bioplastic kan worden geproduceerd). 

Om zoveel mogelijk energie duurzaam op te wekken, onderzoekt het waterschap ook de mogelijkheden van aanvullende energiebronnen zoals zon en wind. Tanja Klip: “We gaan kijken waar we zonnepanelen op onze terreinen kunnen plaatsen en onderzoeken de mogelijkheid om windturbines te realiseren op de terreinen van onze rioolwaterzuiveringsinstallaties. Met al deze ontwikkelingen halen wij een energieneutraal waterschap in 2025 met gemak, daar ben ik van overtuigd. Sterker nog, wij produceren straks veel meer dan we zelf nodig hebben. Het surplus aan energie en grondstoffen verkopen we en daarmee worden we tevens leverancier. En dat levert geld op. Voor de grote investeringen in duurzaamheid is veel geld nodig. Maar het is ook belangrijk voor de inwoners en ondernemers, die samen de lasten dragen van dit waterschap. Door geld te verdienen aan energie en grondstoffen, kunnen we de waterschapsbelastingen op zijn minst minder snel laten stijgen. Werken aan water in een delta houdt nooit op en zal geld blijven kosten.”