In het Betuwse Ochten – één van de plaatsen waar ik opgroeide – woonde Borretje. Een oude man met een huis aan de dijk bij de Waal, die vaker op straat te vinden was. Borretje was altijd al dol op ons, kinderen van de dominee. Lange tijd was mijn zus favoriet, maar op 4 mei 1993 streefde ik haar onbewust voorbij in zijn achting…
Uit naam van mijn school legde ik in dat jaar bloemen bij het oorlogsmonument tijdens Dodenherdenking. Ik vervulde die taak met eerbied, maar was me er niet van bewust hoeveel mijn bescheiden rol voor iemand anders kon betekenen. Na afloop van de plechtigheid was er koffie, thee en limonade in het verenigingsgebouw bij de kerk. In de hal kwam ik Borretje tegen. Toen hij met zijn droge oudemannenlippen een kus op mijn wang drukte, voelde ik me totaal ongemakkelijk. Maar de traan over zijn wang en de bijzondere blik in zijn ogen, ben ik niet vergeten. Bijna 20 jaar later zag ik die blik opnieuw…
Sinds een paar jaar ben ik lid van de commissie die in Nijkerk de stille tocht langs oorlogsmonumenten en de herdenkingsplechtigheid in het Van Reenenpark organiseert. Behalve die activiteiten tijdens Dodenherdenking zelf, houden we ons bezig met projecten om jongeren te betrekken bij herdenken. Zo zijn we in de afgelopen jaren meerdere keren met Chill-Out-jeugd op bezoek geweest bij bewoners van Huize St. Jozef, om hen te vragen naar hun verhaal over de Tweede Wereldoorlog in Nijkerk. In 2013 deden we dat voor het eerst, op een zonnige woensdag in april. En op die dag zag ik de bijzondere blik van Borretje terug. In de ogen van mevrouw Kornet. Was het ontroering? Bewondering? Waardering voor het feit dat de jeugd haar verhaal (nog) wilde horen?
‘Vrijheid geef je door’ was de afgelopen vijf jaar het meerjarenthema van het landelijk comité 4 en 5 mei. De komende jaren wordt dat thema voortgezet als oproep: geef vrijheid door. Laten we daarom zoveel mogelijk de kans grijpen verhalen van mensen die oorlog meemaakten aan te horen, op te tekenen, vast te leggen. Want juist door in te zien wat het betekent om in onvrijheid te leven, leren we de waarde van onze vrijheid kennen, omarmen en koesteren.
Leerlingen in de tweede klassen van het Corlaer College gaan, geïnspireerd door stadsdichter Anita Mensink, aan de slag met poëzie over vrijheid. Dat project leverde vorig jaar het mooie gedicht op dat schrijfster Dior Overduin zelf voordroeg in het Van Reenenpark. Daarnaast lanceert de lokale 4-mei-commissie de Facebookactie #selfievoordevrijheid. Doe jij mee? Maak een vrijheidsselfie, deel ‘m op facebook.com/4en5meiNijkerk en vertel wat vrijheid voor jou betekent.
Over Nelleke den Besten
Nelleke den Besten studeerde journalistiek, maar werkt momenteel als marketing-/communicatieadviseur bij een verzekeraar en als tekstschrijver. Met haar schrijfbedrijf Snars geeft zij een positieve betekenis aan het woord ‘snars’, dat doorgaans alleen in ontkennende vorm gebruikt wordt. “Ik snap er geen snars van” is verleden tijd, want haar teksten zijn helder, raak en effectief. Het is Nellekes ambitie de woorden van iedereen als niemand anders te schrijven.
LAAKBAAR
Vier columnisten midden in het werkgebied van nijkerk.nieuws.nl ontmoeten Nijkerk, Nijkerkerveen en Hoevelaken. Elke week een nieuwe column waarin je kunt lezen wat Nelleke den Besten, Merit Roodbeen, Monique van Rooyen – Staal en Wendy Traa bezig houdt.
Elke maandag een nieuwe column online
