Terugblik op 5 jaar flexwoningen en vooruitblik op "Wonen bij Jaap"
Sinds 2018 hebben Woningstichting Nijkerk (WSN) en de gemeente gezamenlijk 77 flexwoningen gerealiseerd om verschillende woningzoekende groepen te huisvesten.
Tiny houses of flexwoningen staan bekend om hun snelle productie en plaatsing, tijdelijke karakter en aanpasbaarheid. Na vijf jaar is een evaluatie uitgevoerd om het succes van het project 'Opstapwoningen' te beoordelen en de toekomst van flexwonen te bepalen. Deze evaluatie en de nieuwe Wet vaste huurcontracten, die op 1 juli 2024 inging, hebben geleid tot aanpassingen in het huurbeleid voor toekomstige flexwoningen.
Evaluatie 'Opstapwoningen' Spoorkamp I en II
De 77 flexwoningen in Spoorkamp I (Ds. Kuypersstraat) en Spoorkamp II (V.d. Krolstraat) waren bedoeld als tijdelijke woonruimte voor jongeren, spoedzoekers, statushouders en kwetsbare mensen met een woon- en zorgvraag (via Altijd Iemand In De Buurt, AIIDB). De huurcontracten waren tijdelijk, met een maximale duur van twee jaar voor spoedzoekers en zorgvragers, en vijf jaar voor jongeren en statushouders tot 27 jaar. Het was de bedoeling dat huurders binnen deze periode zelfstandig een permanente woonoplossing zouden vinden.
De evaluatie, uitgevoerd door bureau Jonge Honden, omvatte een analyse van gegevens van 151 huurders en gesprekken met 8 huurders. Uit de data-analyse bleek dat de meerderheid van de huurders jonger was dan 30 jaar en dat spoedzoekers en jongeren de grootste groepen vormden. Statushouders verbleven gemiddeld langer in de woningen (30 maanden), terwijl jongeren gemiddeld na 16 maanden weer verhuisden. Dit betekende dat jongeren vaak maar een kwart van de maximale huurtijd nodig hadden om een andere woning te vinden. De mutatiegraad van de woningen was relatief hoog, met gemiddeld elke twee jaar een nieuwe huurder.
De gesprekken met huurders lieten zien dat de woningen zelf over het algemeen goed bevielen, al werden de temperatuurswisselingen tussen zomer en winter als minder prettig ervaren. De band met de buurt werd in het begin als positief ervaren, maar dit nam in de loop der tijd af. Sommige bewoners vonden de diversiteit in de bewonersgroep soms lastig. Het contact met WSN en de gemeente werd als sporadisch maar adequaat ervaren bij technische problemen. Verbeterpunten waren het onderhoud van de openbare ruimte en de begeleiding bij het aflopen van huurcontracten, waarbij huurders zelf verantwoordelijk waren voor het vinden van nieuwe woonruimte zonder recht op urgentie. Starters zagen de flexwoningen als een fijne, maar niet per se noodzakelijke optie, terwijl spoedzoekers er juist erg mee geholpen waren, maar de tijdelijkheid van de contracten als stressvol ervoeren.
Nieuw beleid door evaluatie en Wet vaste huurcontracten
De evaluatie en de invoering van de Wet vaste huurcontracten per 1 juli 2024, die vaste huurcontracten als norm stelt (met enkele uitzonderingen), hebben geleid tot een herziening van het beleid.
Een belangrijke les uit de evaluatie is dat kortlopende huurcontracten voor spoedzoekers, statushouders en huurders met een zorgvraag niet altijd de gewenste uitkomst bieden, doordat zij vaak moeite hebben om binnen de contractduur andere woonruimte te vinden.
De flexwoningen in Spoorkamp II zullen worden samengevoegd met het nieuwe project 'Wonen bij Jaap'. Nieuwe huurcontracten voor deze woningen zullen vallen onder het beleid van 'Wonen bij Jaap', waarbij geen kortlopende contracten meer worden afgegeven en er meer aandacht komt voor community-building. Zittende huurders in Spoorkamp II krijgen een nieuw contract aangeboden volgens dit beleid. Voor de acht woningen verhuurd door AIIDB geldt een apart traject. De locatie Spoorkamp I heeft een definitieve woonbestemming gekregen en zal op termijn herontwikkeld worden, wat geen gevolgen heeft voor de huidige huurcontracten.
"Wonen bij Jaap" biedt 252 flexwoningen
Het project 'Wonen bij Jaap' omvat de realisatie van 252 flexwoningen, waarvan de eerste al zijn opgeleverd en het gehele project in de loop van 2025 gereed zal zijn.
De woningen worden toegewezen aan actief woningzoekenden in Nijkerk, waarbij 126 studio's en 2-kamerappartementen gereserveerd zijn voor jongeren tot 34 jaar. De overige 126 woningen (2-, 3- en 4-kamerappartementen) zijn bestemd voor een flexibele schil van starters, spoedzoekers, urgenten, statushouders (waarvoor 18% van de woningen is gereserveerd) en regulier woningzoekenden. Er wordt gestreefd naar een mix van bewoners met en zonder extra zorgbehoeften om de leefbaarheid te bevorderen. De huurcontracten in 'Wonen bij Jaap' worden gekoppeld aan de tijdelijke woonbestemming van 15 jaar, waardoor ondanks de nieuwe wet tijdelijke contracten mogelijk zijn. Inschrijftijd voor een permanente woning blijft behouden bij het aangaan van een tijdelijk huurcontract. De toewijzing van de woningen, waarbij inwoners van Nijkerk en mensen met een lokale binding voorrang krijgen, zal deels via loting verlopen.
