Hij doet niks, hoor

Panisch was ik als kind. Voor honden. Als ik weer eens tegen mijn moeder opklom, in een poging te vluchten voor zo'n trouwe viervoeter, haastte zijn baasje altijd te zeggen: hij doet niks.

Dat helpt dus niet. En het is ook niet waar. Honden blaffen, ze snuffelen, ze springen tegen je op. Noem het maar niks. Ze bijten misschien niet, maar ik weet niet of dat was waar ik bang voor was. Ik was gewoon bang. Angst is niet rationeel.

In deze ingewikkelde week ben ik wel tien keer aan een column begonnen. Na het Oekraïne-referendum in Nederland en de Brexit, zegevierde de onderbuik ook bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Misschien is het te makkelijk om de uitslag zo te interpreteren, maar in veel gevallen was de stem voor Donald vooral een stem tégen Hillary; een stem tegen de gevestigde orde. Andersom kwam overigens ook voor. Is het verstandig vóór het ene te kiezen als je verzet tegen het andere je eigenlijke motivatie is?

En dan kwam ook nog Sinterklaas aan in Nederland. Met roetveegpieten, gekleurde pieten of - in veel plaatsen - 'gewoon' zwarte pieten. Op Facebook meldde 'De Goede Sint Nijkerk' dat de pieten hier "minstens zo donker" zouden zijn als in voorgaande jaren. En hoewel die club de intocht niet organiseerde, stonden op de stoomboot die zaterdagmiddag de Havenkom binnenvoer ook zwarte pieten.

Ook bij de pietenkwestie spelen emoties een belangrijke rol, bij zowel voor- als tegenstanders. Bij de woedende massa's die schreeuwen, schofferen, schelden en zelfs dreigen, maar juist ook bij de grote groep mensen die zich wat meer op de vlakte houdt. De angst dat de magie van het Sinterklaasfeest voor kinderen verloren gaat als Piet (te abrupt) verandert. De pijn van een moeder die jaar in jaar uit haar kind troost dat voor zwarte piet is uitgemaakt, of dat zich buitengesloten en eenzaam voelt bij het vieren van dit kinderfeest op school. De teleurstelling van een buurman die altijd Piet speelt en vreest dat kinderen hem met enkel roetvegen te makkelijk zullen herkennen.

Zeggen dat kinderen flexibel zijn en de verandering van Piet wel accepteren, of zeggen dat Piet niet racistisch bedoeld is en dat mensen dat niet zo mogen opvatten, is als zeggen 'hij doet niks' tegen een kind dat bang is voor honden. Het lost niets op, het brengt partijen niet dichter bij elkaar en het maakt het Sinterklaasfeest er al helemaal niet leuker op. Voor niemand.

Mijn angst voor honden nam flink af toen we thuis een hond kregen. Doordat ik Plato al als pup leerde kennen, was hij voor mij niet onberekenbaar en al snel voelde ik me daardoor ook bij andere honden beter op mijn gemak.

Ik denk dat dit ook kan gelden voor andere dingen waar we bang voor of verdrietig over zijn. Voor (de verandering van) het Sinterklaasfeest, maar ook voor zoveel andere thema's waarin onze emoties onze standpunten bepalen. Leer de ander kennen. Praat met die buurman, collega of moeder op het schoolplein, die waar dan ook anders over denkt. En luister vooral, luister écht. Het brengt je mogelijk nieuwe inzichten. Wie weet vinden we elkaar juist door oog te hebben voor elkaars emoties. En brengt het ons dichter bij elkaar. Want de gevestigde orde bepaalt niet hoe we samen leven. Dat doet ook de populist niet. Dat doen wij. Samen.

Nelleke den Besten studeerde journalistiek, maar werkt momenteel als marketing-/communicatieadviseur bij een verzekeraar en als tekstschrijver. Met haar schrijfbedrijf Snars geeft zij een positieve betekenis aan het woord 'snars', dat doorgaans alleen in ontkennende vorm gebruikt wordt. "Ik snap er geen snars van" is verleden tijd, want haar teksten zijn helder, raak en effectief. Het is Nellekes ambitie de woorden van iedereen als niemand anders te schrijven.

Twee columnisten midden in het werkgebied van nijkerk.nieuws.nl ontmoeten Nijkerk, Nijkerkerveen en Hoevelaken. Elke twee weken een nieuwe column waarin je kunt lezen wat Nelleke den Besten en Merit Roodbeen, bezig houdt.

Elke twee weken een nieuwe column online