Hans den Haan over “Kerstmis”

Foto:

Met kerstmis vieren we de geboorte van Jezus. Dat bleek handig. Want het oude Germaanse midwinterfeest werd gecombineerd met het christelijke kerstfeest.

Zo werd het christendom voor de onchristelijke Germanen gemakkelijker aanvaard. En werd voorkomen dat Bonifatius opnieuw werd vermoord. Ze mochten hun eigen feest combineren met het kerstfeest. Het was al erg genoeg dat hun Wodans-eik was omgehakt.
Het heeft alles te maken met de laagste stand van de zon. Die gedurende een aantal dagen op een constante plek blijft: haar dieptepunt. Het oude volk wachtte op de tijd dat de zon weer zou klimmen aan de hemel. Men hield de vuren aan in de nacht. En tussen rivaliserende stammen gold een wapenstilstand. Ook werd er niet gewerkt of gejaagd.
Dan zat men gezellig bij vuurvlieg-schemerlampjes op wortelpeen te kauwen.

Wachten op het klimmen van de zon, dat doen we niet meer. Maar het oude gevoel is niet verloren gegaan. De oude heidense zonne-observatie-plaatsen kunnen nog steeds worden gebruikt. Zoals Stonehenge. Hoewel daar de langste dag, 21 juni, belangrijker is.

Maar op het moment dat de zon nog vrij hoog aan de hemel staat worden we reeds met Kerstmis geconfronteerd. Bij Intratuin zit de kerststemming er al zowat in oktober in. Althans die tracht men erin te rammen. Bij 25 graden Celsius. Dan kunnen de ballen al worden aangeschaft. Want de zomer-tuinstoelen worden dan niet meer verkocht. Of alleen nog met 99 procent korting.

Maar nu het echt kouder wordt wordt het serieus. Sky Radio schakelt al langzamerhand om naar louter kerstmuziek. Reden voor mij om Sky maar een tijdje van mijn radio te weren. Alhoewel er wel enkele liedjes zijn die mij nooit vervelen. Zoals “Last Christmas” van Wham. Maar dat komt ook door de bijbehorende videoclip. En omdat ik nog steeds treur om het overlijden van George Michael.

Wie in de kersttijd bij de tandarts een behandeling ondergaat kan aan de kerstmuziek niet ontkomen. Bij mijn tandarts althans niet. Daar heeft men Sky Radio als vaste begeleidingsmuziek ingesteld. Voor mij een reden om ervoor te zorgen in ieder geval niet kort voor Kerstmis een afspraak te maken. Het boren en vullen vind ik al erg genoeg. Maar goed, met hardrock of techno zal het voor de tandarts ook niet lekker werken zijn.

Bij Intratuin heeft men zich vooral uitgeleefd op de kersttafel. Een soort modelspoorbaan met of zonder trein, waarop alle mogelijk aan te schaffen kersthuisjes worden uitgestald. Als het om een wedstrijd zou gaan, dan wint Intratuin Barneveld het ruimschoots van Nijkerk. Barneveld is meer een geheel. Ik weet niet wie in Barneveld de inrichting van de winkel doet. Maar hij of zij is een genie.
Het leuke van de kersttafel in Barneveld is ook dat deze op de grote bak met koikarpers is geplaatst. Er is voor hen nog een kleine spleetruimte over gelaten waardoor ze naar het dak van het gebouw kunnen gluren. Voor hen zijn deze dagen met zekerheid de donkere dagen voor kerst. Het is ook de vraag wat ze waarnemen van al het geklingel, gerinkel en getingel boven hun kop: de huisjesherrie. De hele dag door. Als vis zou je er gek van worden.

Het leuke van kerstmis is ook de ontwikkeling te zien van de kunstkerstboom. In de loop van de jaren worden ze steeds mooier en vooral steeds realistischer. En steeds duurder. Niet meer van echt te onderscheiden. Maar er hangt wel een prijskaartje aan.
Met sneeuw of zonder sneeuw. Of de lichtjes er al in gemonteerd voor de luie mens.
En de kerstballen worden steeds ingewikkelder. In mijn jeugd was de kerstbal nog een bal. Die zijn er ook nog wel. Maar we zien nu van alles: auto’s, clowns, oma’s theepot, vliegende worstenbroodjes, beertjes op een zuurstok, gepersonaliseerde ballen met foto’s van je kinderen, roze kunstgebitten of staafmixers. En de speciale serie horrorballen.
Het kan niet op.

En dan de kerstkaarten. Die stuur ik alvast in oktober. Om de kerstpostdrukte bij post.nl voor te zijn. Degenen die in oktober jarig zijn, stuur ik een kerstkaart en verjaardagskaart ineen. Elke jaar denken vrienden en familieleden dat ik gek geworden ben. En ze hebben gelijk.
Een kerstkaart moet je nooit versturen met een kerstpostzegel erop. Want die laten ze bij post.nl minstens een week liggen. Het beste is een rouw-envelop. Die gaat meteen door. Dat is handig als iemand ook nog eens gecondoleerd moet worden. Het kan niet op.
By the way ook nog gefeliciteerd en gecondoleerd. Drie vliegen in één klap.
Ik ben nu bezig een gecombineerde kerstkaart, verjaardagskaart en condoleancekaart te ontwerpen. Alles ineen. Een champagnefles en kerstballen in een stemmig mistlandschap. Een gat in de markt.

Maar goed, met kerstmis zijn lelijke en smakeloze dingen opeens erg leuk. En als in januari de kerstversiering weer moet worden opgeruimd, dan blijf je met een soort geestelijke leegte achter. Dan wordt het pas echt bikkelen tot de lente weer begint. Oudejaarsavond hebben we dan ook alweer gehad.

Over oud en nieuw gesproken, ik moet zeggen dat ik, vroeger op mijn werk, altijd ervoor zorgde dat ik de eerste week van januari niet op kantoor was. Om te ontkomen aan de grote gelukkig-nieuwjaar-wenserij. Doe mij maar nog een weekje vakantie erbij. Drie kussen van alle dames, dat werd mij echt te veel. Wat dat betreft was mijn verjaardag al erg genoeg. Wat heb jij in godsnaam vanmorgen bij je ontbijt gegeten? Het lijkt op knoflook. Maar het is iets anders. Let voortaan op de houdbaarheidsdatum van je ham. Of kon je vanmorgen de deodorant weer eens niet vinden?

Nou ja, kerstmis, laten we er met volle teugen van genieten. Want je weet niet of de regering Wilders dat ook nog eens gaat verbieden. Per slot komt de traditie van de kerstboom niet uit Nederland. (Maar uit Duitsland.)

bijdrage van Hans den Haan

Columnisten hebben de vrijheid hun mening te geven en hoeven zich niet te houden aan de journalistieke regels voor objectiviteit. 
Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen