Wat doe je als je portemonnee leeg is?

Over die en andere armoedevragen ging het onlangs in het Paashuis.

„M’n kind krijgt op weg naar school een lekke band. Helaas, ik heb geen geld om die te laten plakken.” En: „Ik durf de post niet te openen, bang voor de zoveelste rekening die ik niet kan betalen.” Of: „Ik ben m’n baan kwijt, wat nu?”

Toen koningin Máxima twee jaar geleden in Nijkerk op bezoek kwam, was ze op de hoogte van bovenstaande situaties. Ze was goed op de hoogte van de exacte cijfers rond de armoedeproblematiek. Van de 800.000 huishoudens die in Nederland onder de armoedegrens leven, bleken er 500 tot 800 onder de paraplu van onze gemeente te vallen. Dat is nog steeds zo, zeggen Hans de Jong (SchuldHulpMaatje), Erik Vreekamp (HipHelpt) en Elza van de Weerdhof (Nijkerks Diaconaal Beraad) in een gesprek in het Paashuis.

„Achter die cijfers schuilen schrijnende verhalen van mensen die met schulden kampen of die krap bij kas zitten en de eindjes net aan elkaar kunnen knopen, maar door onverwachte kostenposten toch niet rondkomen. Zij kunnen bijvoorbeeld geen laptop kopen die hun kind op school nodig heeft”, vertelt het drietal. Volgens het Centraal Planbureau ligt de armoedegrens in Nederland voor een eenpersoonshuishouden op 1551 euro per maand. Sparen is onmogelijk. „Als je net boven de bijstandsnorm zit en je moet opeens heel veel zelf betalen, duik je er met een vaart onder en is er niks voor jou. Dit wordt wel de ‘armoedeval’ genoemd. Je zit onder het bestaansminimum en je komt nergens voor in aanmerking.”

SchuldHulpMaatje, HipHelpt en het Nijkerks Diaconaal Beraad bieden samen 250 vrijwilligers aan die zich actief inzetten om mensen die met armoede te maken hebben, te helpen. Makkelijk is dat niet. „We krijgen moeilijk zicht op mensen die onder de armoedegrens leven. We weten de reden niet precies. Het kan zijn omdat ze hun probleem verbergen voor de buitenwacht”, zegt Hans de Jong. „Armoede leidt tot vereenzaming, isolement, schaamte en stress”, vult Elza van de Weerdhof aan. „In zo’n situatie klamp je je keer op keer aan een reddingsboei vast en blijf je het ene gat met het andere dichten, terwijl je schulden oplopen”, verduidelijkt Erik Vreekamp.

„We willen niet alleen over mensen met armoede praten, maar ook met hen in gesprek komen”, zegt Erik Vreekamp, die het belang van „vroegsignalering” onderstreept. „Wij willen de vrijwilligers van HipHelpt nog meer trainen in vroegsignalering. Zie je ongeopende post of geeft iemand aan dat hij zijn baan kwijt is, begin dan voorzichtig een gesprek en verwijs zo nodig naar SchuldHulpMaatje of een andere instantie om ergere problemen te voorkomen.”

Op de foto van links naar rechts: Erik Vreekamp, Elza van de Weerdhof en Hans de Jong