Opeens staat het er: het beeld van Nijkerk 600 jaar. Het is even wennen. Mensen schieten piepend in hun (fiets)remmen, wandelaars draaien hun hoofd om en hobbelen nieuwsgierig dichterbij.
Soms blijven ze verwonderd staan, soms lopen schouderophalend verder. Wat zou er in hen omgaan? Van een beeld moet je houwen, maar doen we dat ook? En: wat vertelt het ons?
Zo van een afstandje lijkt het beeld op een Kei die midden in de stad is neergeploft. Een kei ‘op het kruispunt’ van oude wegen waar vroeger de karren stoffige sporen trokken naar andere oorden. Oorden als Amersfoort, Putten en Barneveld. Oorden die toen nog kleiner waren dan Nijkerk. Nijkerk was een trotse Gelderse stad met een bloeiende tabakshandel, een middelpunt van ondernemingszin en openheid. Midden op die plek staat nu onze ‘kei’. Daar mogen we trots op zijn.
Maar er is meer.
Orthodoxie versus openheid
Misschien is deze kei niet voor niks ‘uit de hemel’ komen vallen, precies op die plek.
Misschien vertelt het ons wel een verhaal over onze toekomst.
Misschien staan wij in Nijkerk op een kruispunt: welke weg slaan we in? De weg naar Amersfoort, de ‘Kei-stad’, waar een oeroude Kei vlakbij de stadspoort ligt te rusten? Waar vernieuwingszin, openheid en energie ligt opgeslagen in de nieuwe wijken en ingeburgerde mensen van ver?
Of gaan we dieper de Veluwe in, zoeken we de orthodoxe geloofsculturen op met beperkende gedachten over de rol van de vrouw, winkelopeningstijden en zwembaden-liever-niet-want-je-loopt-er-bijna-in-je-blootje?
Slaan we onze vleugels uit, of trekken we ons terug, halen we voorzieningen weg, perken we ons in?
Fossiele Slak
Als ik naar het beeld kijk, kan het twee kanten opgaan:
het ene stuk rijst omhoog en lijkt naar wijde luchten te reiken (ja oke, de maker ziet er een tabakspijp in.., dat is een praktische kijk op de zaak). De andere kant is net een slakkenhuis. Nu zijn slakken hele wijze diertjes. Soms is het namelijk goed om met een slakkengang te gaan. Soms is het goed je terug te trekken in je huis en je te herbezinnen. Maar dat moet alleen ten dienste staan van de wereld in willen gaan, vernieuwing op te zoeken, te ‘vlinderen’ zoals je wilt.
Als Nijkerk zich verder naar binnen trekt, niet mee gaat met de tijd, worden we een fossiele Slak. Als Nijkerk echter de vaart erin zet op de goede punten, dan kunnen we ‘vliegen’ en ‘vlinderen’ en is er opeens veel meer mogelijk. Dan komen andere ‘vlinders’ op zoek bij ons, stromen toeristen onze stadsgrenzen binnen, komen mensen inspiratie op doen bij onze ‘Kei’ of bewonderen ademloos onze weidse omgeving, kijkend vanaf de mooiste toren van Nederland.
Maar dan moeten we wel kiezen welke kant we opgaan, steeds opnieuw stilstaan en bezinnen. Misschien dat iedereen in Nijkerk dat zou moeten doen, even een ‘Slak’ zou moeten zijn, en daarna met zijn hart zou moeten kiezen: waar gaan we heen? Slaan we onze vleugels uit?! Gaan we van dit beeld houwen als een wegwijzer? Of halen we onze schouders op? Dan reserveer ik nu alvast een plekje in de top twintig van het nog te verschijnen fotoboek ‘Helaas verdwenen, mooie stadjes op de rand van Veluwe en openheid’. Maar dat boek, dat komt er hopelijk nooit. Of wel, maar dan zonder Nijkerk.
Over Wendy Traa
Wendy Traa (1973) is kinderboekenschrijfster, leerkracht, kinderyogadocent en historica. Ze woont samen met haar man Siebren, dochters Bloeme en Veerle en hond Noortje sinds 2008 in Nijkerk. Ze is oprichtster en eigenaar van De Open Plek.
LAAKBAAR
Vier columnisten midden in het werkgebied van nijkerk.nieuws.nl ontmoeten Nijkerk, Nijkerkerveen en Hoevelaken. Elke week een nieuwe column waarin je kunt lezen wat Iris Nieuwenhuis, Marcelle Warringa, Monique van Rooyen – Staal en Wendy Traa bezig houdt.
Elke maandag een nieuwe column online.
